Kıbrıs’ın Kraliçe’den bağımsızlığını kazandığı 1960 Anlaşmaları’na nazaran Britanya’nın ada topraklarının yüzde üçünü kapsayan iki üssü denetimine tutmak suretiyle buralarda yaşayan 12 bin Kıbrıslı Rum’un hayatlarına hükmetmesi probleminde değerli bir gelişme kaydedildi.
Britanya’nın Güney Kıbrıs’taki Hükümran Üs Bölgeleri Yönetimi’nin açıkladığı yeni sistemle birlikte üslerin yayıldığı topraklar üzerinde arazi ve mülk geliştirmeyle ilgili birçok kısıtlama kaldırılacak.
Britain, Cyprus hail 'new era' on military land – Thousands of Cypriots living on British military land will have the right to develop their properties under a deal to take effect next week, ending decades of unequal treatment, officials said Monday https://t.co/hgjMuqoSRm pic.twitter.com/TBkdM8COJE
— George Roussos (@baphometx) May 9, 2022
Askeri Olmayan Kalkınma (AOK/NMD) sisteminin etraf ve iş kümelerinin yanı sıra hem Kıbrıslı Rum hem de Kıbrıslı Türk mahallî topluluklarla istişare içinde oluşturulduğunu aktaran açıklamada hem tüm arazi ve mülk sahiplerinin nerede ikamet ederlerse etsinler haklarının hem etrafın korunacağı ve birebir vakitte bölgenin işletilip kalkınmasına müsaade verileceği belirtildi. Açıklamada “Üslerdeki tüm toprakların yaklaşık yüzde 50’si, Akrotiri Tuz Gölü, Lady’s Mile Plajı, bataklık ve kuş yuvalama alanları dahil olmak üzere özel çevresel değere sahip alanlardır ve gerçekleşebilecek gelişme çeşitleri konusunda katı sınırlamalara sahip olacaktır” denildi.
Yeni sistem, Güney Kıbrıs Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda düzenlenen özel bir aktiflikle tanıtıldı. Üsleri yöneten Britanya’nın Güney Kıbrıs Kuvvetleri Kumandanı Tümgeneral Rob Thomson, Londra’nın hem Kıbrıs hem de bölgesel güvenliği artırmaya yönelik operasyonel çalışmalarını devam ettirirken, üs bölgelerinde daha fazla kalkınma fırsatına müsaade vermekten çok keyifli olduğunu lisana getirdi.
A great privilege as Administrator @bfcyprus to be present as @AnastasiadesCY and @StephenLillieUK speak at the launch of Non Military Development here in #Cyprus. A significant step forward in our ever rising ?? ?? partnership. Καλύτερα μαζί. Time for a Cyprus coffee! pic.twitter.com/PkVw0M1lZ8
— Rob Thomson (@040thomsonrob) May 9, 2022
Üçüncü ülke vatandaşları için de birinciler var
Yeni sistemle mesken, dükkan, okul ve hafif sanayi tesislerinin inşaatına ve artan ticari faaliyetlere müsaade verileceğini belirten Thomson, birinci defa Kıbrıs vatandaşlarına ek olarak üçüncü ülke vatandaşlarının da Hâkim Üs Bölgelerinde mülk sahibi olabileceği, ikamet edebileceği yahut bir iş kurup işletebileceğini duyurdu.
Lillie: Büyük bir dönüm noktası
Britanya’nın Güney Kıbrıs Yüksek Komiseri Stephen Lillie de askeri olmayan kalkınma mutabakatının uygulanmasının ikili alakalarda büyük bir dönüm noktası olduğunu ve üslerde yaşayan binlerce Kıbrıslı için kalkınma fırsatları sağlayacağını vurguladı. Lillie, sistemin yürürlüğe girmesinden sonra 4 ay boyunca yasal itiraz sürecinin açık olacağını ve değişiklik tekliflerine fırsat verileceğini kelamlarına ekledi.
Today I joined @AnastasiadesCY and @040thomsonrob to announce implementation from 16 May of Non Military Development in the British Bases. The new planning regime will bring opportunities and benefits for Cypriots living in the Bases. It opens new chapter in ?? ?? relations. pic.twitter.com/9Xz1YDPs8V
— Stephen Lillie (@StephenLillieUK) May 9, 2022
Anastasiadis: Muahede tarihi değerde
Güney Kıbrıs Cumurbaşkanı Nikos Anastasiadis, bunun Kıbrıs, üs bölgesinde yaşayan şahıslar ve bölgede mülk sahibi olanlar açısından tarihi bir mutabakat olduğunu vurguladı.
1960 Anlaşmaları’ndan bu yana birinci sefer Britanya üsleri sonları içinde kesin ve bütünlüklü bir düzenleme yapılacağını belirten Anastasiadis, bunun ‘Britanya ile Güney Kıbrıs ortasındaki harika bağlantıların ispatı olduğunu, ikili bağlarda daha da ilerleme sağlayacağını’ lisana getirdi.
Η Διμερής Διευθέτηση για τη Μη Στρατιωτική Ανάπτυξη στις Βάσεις μεταξύ της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας & του Ηνωμένου Βασιλείου τίθεται σε εφαρμογή την 16η Μαΐου 2022. Μια ιστορική Συμφωνία αλλά και μια απτή απόδειξη των εξαίρετων σχέσεων ??-??. pic.twitter.com/WQgzUgzkQE
— Nicos Anastasiades (@AnastasiadesCY) May 9, 2022
Tarafların 2014 yılında imzaladığı Britanya hâkim askeri üs bölgelerinin askeri olmayan inkişafı muahedesinin uzantısı olan yeni sistem, Rum basınında da ‘köklü bağlantılar açısından değerli bir dönüm noktası’ diye yer aldı.
Yeni sistemle ilgili tüm detaylara, Hâkim Üs Bölgeleri Yönetimi yani İngilizce kısaltmasıyla SBAA ve Kıbrıs Rum İdaresi Kent Planlama ve İskan Dairesi’nin web sitelerinden ulaşmak mümkün.
Yorumlar